ديابت يا مرض قند به معناي بالا رفتن قند خون بيش از مقدار طبيعي هست. در حالت طبيعي، بدن هورموني به نام انسولين توليد ميكنه كه كنترل قندخون رو در حالت عادي و پس از غذا خوردن انجام ميده. در افراد ديابتي، توليد يا استفاده از انسولين دچار مشكل شده . بدون وجود انسولين، بدن نميتونه بخوبي از قند استفاده كنه و در نتيجه قندخون بالا ميره تنظيم قندخون در افراد غير ديابتي اتوماتيكه و ربطي به غذايي كه ميخورند نداره ولي بيماران ديابتي بايد دقت بيشتري در نوع و مقدار غذايي كه ميخورند داشته باشن.کته ایی که خیلی مهمه اینه که نیاز های غذایی یک فرد دیابتیک با یک فرد غیر دیابتیک هیچ فرقی نمیکنه به همین دلیل تقسیم کردن غذاها به خوب و بد بر اساس ذهنیت غلط هست و کاملا اشتباهه.اینطور نیست که برنج و تخم مرغ شیر و میوه رو بد و مرغ و ماهی و حبوبات رو خوب تلقی کنیم. در فرد دیابتیک 50% انرژی فرد باید از مواد نشاسته ایی تامین بشه و دلیلی نداره که نان یا برنج یا ماکارونی حذف بشه. حذف میوه ها هم اشتباه هست مهم اینه که چطور برنامه غذایی اون فرد رو بچینیم که بر اساس وزن فرد فعالیت فرد و سطح قند فرد این چیدمان و مقدار مواد غذایی فرق میکنه.در تغذیه بیمارای دیابتی 3 اصل مهم وجود داره. اول اینکه حتما 5یا 6 وعده غذایی رو در شبانه روز حتما داشته باشند و اینطور نباشه که مثلا صبحانه حذف بشه.برای بعضی بیماران بر حسب وضعیتشون حتی لازمه وعده غذای آخر شب هم بخورن.اصل دوم اینکه رفتار غذایی شون منظم باشه.. اینطور نباشه یه وعده خیلی کم بخورن یه وعده خیلی زیاد...اصل سوم کنترل وزن این افراد هست که به کنترل قند اینها کمک زیادی میکنه. يك رژيم غذايي سالم ميتونه عوارض ديابت را به ميزان چشمگيري كاهش بده. البته براي همهِ بيماران ديابتي نميشه يك رژيم غذايي را پيشنهاد كرد ولي داشتن برنامهِ غذايي مناسب، شما را راهنمايي ميكنه كه چه غذايي را به چه مقداري بخوريد. اكثر افراد ديابتي ميتونن از غذاهاي مشابه ساير اعضاي خانواده استفاده كنند اما فقط نياز به كمي برنامه ريزي دارند.مقدار كالري يك رژيم غذايي سالم به ميزان %40-60 از كربوهيدراتها (قندها)، %20 از مواد پروتئني، كمتر از %30 از چربيها و كمتر از %10 از چربي اشباع شده تامين ميشه. اگر بتوانيد مقدار غذايي را كه ميخوريد كنترل كنيد ميتوانيد غذاهايمتنوعي ميل كنيد و قندخونتان را نيز در سطح طبيعي نگه داريد ممکنه شنيده باشيد که مبتلايان به ديابت نبايد مواد نشاسته اي بخورن ولي به خاطر داشته باشيد که اين توصيه ديگران را هرگز نبايد اجرا کنيد . خوردن مواد نشاسته اي براي سلامت هر فرد لازم و ضروریهمواد نشاسته اي شامل انواع نان ، غلات ، حبوبات ، انواع خميرها يا سبزيجات نشاسته اي است . در هر وعده غذايي بايد از مواد نشاسته اي استفاده کرد مصرف مواد نشاسته اي سبب کسب انرژي ، ويتامين ها ، مواد معدني و فيبر مي شود . غلات کامل مفيدتر از بقيه غلات است زيرا باعت رساندن بيشتر مواد معدني ، ويتامين و فيبر به بدن مي گردد . فيبر موجود در غذاهاي گياهي که جزئي غيرقابل جذب است ، به کارکرد درست روده ها کمک مي کنه
بهترين راه براي خريد ، پخت و خوردن مواد نشاسته اي چيه؟ سعي کنيد نانهاي حاوي غلات کامل ( نان سنگک ، نان جو و ... ) تهيه کنيد . سعي کنيد مواد نشاسته اي پرچربي و سرخ شده مانند چيپس ذرت ، چيپس سيب زميني ، شيريني ، بيسکويت و ... کمتر مصرف کنيد . ماست و شير کم چربي يا بدون چربي تهيه کنید . به جاي سس مايونز از خردل يا آب ليمو استفاده کنيد . در انتخاب مواد غذايي ، انواع بدون چربي يا کم چربي آن را مصرف کنيد .به جاي کره ، روغن هاي حيواني يا مارگارين از روغن مايع ( ذرت ، آفتاب گردان و ... ) استفاده کنيد . سعي کنيد تا حد امکان شيريني ، شکلات ، ژله ، آب نبات ، و کليه مواد غذايي که از قندهاي ساده تشکيل شده اند مصرف نکنید مصرف سبزيها براي تمامي افراد مفيد است . سعي کنيد هر روز سبزيهاي خام و پخته استفاده کنید . مصرف سبزيها باعث رساندن ويتامين ها ، مواد معدني و فيبر به بدن شما مي شود . البته انرژي توليد شده از مصرف سبزيها بسيار اندک است سعي کنيد از سبزيهاي خام يا پخته بدون چربي يا کم چربي مصرف نماييد . مي توانيد سبزيها را بدون چربي نيز طبخ کنيد . سعي کنيد از سس سالاد بدون چربي يا کم چربي براي روي سالاد يا سبزيها استفاده نماييد . از پياز و سير در غذاها استفاده کنيد . به جاي سس از آبغوره يا آب ليمو در سالاد استفاده کنيد . در حين پخت به سبزيها يک قطعه گوشت قرمز يا مرغ اضافه کنيد . بهتر است سبزيها را سريعاً بپزيد و سعي کنيد آنها را در کمي آب جوش بجوشونید گه سبزي را بصورت سرخ کرده مصرف مي کنيد بايد از روغنهاي مايع نظير روغن زيتون ، ذرت و يا آفتابگردان زیاد استفاده کنید . سعي کنيد به سبزيهاي پخته شده کره يا مارگارين اضافه نکنيد . اگر نياز به مصرف سس براي سالاد داريد از ماست کم چربي و يا آب ليمو نيز مي توانيد جهت تهيه سس استفاده کنيد . از دسرهاي آماده که چربي و قند بالايي دارند استفاده نکنيد .مصرف ميوه ها براي همه افراد لازم و ضروریه . با مصرف ميوه مي توان انرژي ، ويتامين ها ( A و C ) ، مواد معدني و فيبر را به بدن رساند چه نکاتي را هنگام مصرف ميوه ها بايد رعايت کرد ؟