Name: آوای درد: شعر فریدون مشیری در غم بشریت
Uploaded: 2025-05-13T09:50:39.809280Z
Duration: 18 min 50 s

در این شعر زیبا و غم‌انگیز از فریدون مشیری، درد و رنج بشریت به تصویر کشیده شده است. بشر در بحران‌ها به جنگل و غار پناه خواهد برد و آوای ناله‌ها و فریادها در فضا طنین‌انداز می‌شود. این شعر به بررسی شرایط سخت زندگی انسان‌ها در مواجهه با جنگ و ویرانی می‌پردازد، جایی که آتش و خون پیوسته در حال قربانی‌گیری‌اند و کودکان بی‌گناه به ترس و اضطراب دچار می‌شوند. مشیری با بکارگیری زبان شاعرانه و احساسی، مخاطب را به تفکر و تأمل درباره وضعیت کنونی انسان و چالش‌های آن دعوت می‌کند. این شعر یادآور واقعیت‌های تلخی است که بشر در طول تاریخ با آن روبرو بوده و استمرار خشونت و بی‌رحمی را به خوبی نشان می‌دهد. در نهایت، دعوی شعر فراخوانی است به همدلی و انسان‌دوستی و ضرورت تفکر در مورد آینده‌ای بهتر برای نسل‌های آینده. آیا می‌توانیم از این مسیر دردناک گذر کنیم یا سرنوشت بشر همیشه در بحرانی جدید رقم خواهد خورد؟

بشر دوباره به جنگل پناه خواهد برد!
به کوه خواهد زد!
به غار خواهد رفت!
تو کودکانت را، بر سینه می‌فشاری گرم
و همسرت را، چون کولیان خانه به دوش
میان آتش و خون می‌کشانی از دنبال
و پیش پای تو از انفجارهای مهیب
دهان دوزخ وحشت گشوده خواهد شد
و شهرها همه در دود و شعله خواهد سوخت
و آشیان‌ها بر روی خاک خواهد ریخت
و آرزوها در زیر خاک خواهد مرد!
خیال نیست عزیزم!
صدای تیر بلند است و ناله‌ها پیگیر
و برق اسلحه، خورشید را خجل کرده ست!
چگونه این همه بیداد را نمی‌بینی؟
چگونه این همه فریاد را نمی‌شنوی؟
صدای ضجه خونین کودک عَدَنی است،
و بانگ مرتعش مادر ویتنامی،
که در عزای عزیزان خویش می گریند،
و چند روز دگر نیز نوبت من و توست،
که یا به ماتم فرزند خویش بنشینیم!
و یا به کشتن فرزند خلق برخیزیم!
و یا به کوه،
به جنگل،
به غار،
بگریزیم
ــ پدر! چگونه به نزد طبیب خواهی رفت؟
که دیدگان تو تاریک و راه باریک است
تو یک قدم نتوانی به اختیار گذاشت.
تو یک وجب نتوانی به اختیار گذاشت!
که سیل آهن در رها ها خروشان است!
تو ای نخفته شب و روز، روی شانه اسب،
ــ به روزگار جوانی ــ به کوه و دره و دشت،
تو ای بریده ره از لای خار و خارا سنگ
کنون کنار خیابان در انتظار بسوز!
درون آتش بغضی که در گلو داری،
کزین طرف نتوانی به آن طرف رفتن!
حریم موی سفید ترا که دارد پاس؟
کسی که دست ترا یک قدم بگیرد، نیست
و من که ــ می دوم اندر پی تو ــ خوشحالم
که دیدگان تو در شهر بی ترحم ما
به روی مردم نامهربان نمی‌افتد!
پدر، به خانه بیا، با ملال خویش بساز!
اگر که چشم تو بر روی زندگی بسته ست
چه غم که گوش تو پیچ رادیو باز است:
ـ «... هزار و ششصد و هفتاد و یک نفر امروز
به زیر آتش خمپاره‌ها هلاک شدند
و چند دهکده دوست راهواپیما،
به جای خانه دشمن گلوله باران کرد!... »
گلوی خشک مرا بغض می فشارد تنگ
و کودکان مرا لقمه در گلو مانده ست
که چشم آنها با اشک مرد بیگانه ست.
چه جای گریه، که کشتار بی دریغ حریف
برای خاطر صلح است و حفظ آزادی!
و هر گلوله که بر سینه‌ای شرار افشاند
غنیمتی است که:دنیا بهشت خواهد شد.
پدر، غم تو مرا رنج می‌دهد، اما
غم بزرگتری می‌کند هلاک مرا:
بیا به خاک بلا دیده‌ای بیندیشیم
که ناله می‌چکد از برق تازیانه در او
به خانه‌های خراب
به کومه‌های خموش
به دشت‌های به آتش کشیده متروک
که سوخت یک‌جا برگ و گل و جوانه در او!
به خاک مزرعه هایی که جای گندم زرد
لهیب شعله سرخ
به چار سوی افق میکشد زبانه در او
به چشم‌های گرسنه
به دست‌های دراز
به نعش دهقان میان شالیزار
به زندگی که فرو مرده جاودانه در او!
بیا به حال بشر های‌های گریه کنیم
که با برادر خود هم نمی‌تواند زیست
چنین خجسته وجودی کجا تواند ماند؟!
چنین گسسته عنانی کجا تواند رفت؟
صدای غرش تیری دهد جواب مرا:
به کوه خواهد زد!
به غار خواهد رفت!
بشر دوباره به جنگل پناه خواهد برد!

در این شعر زیبا و غم‌انگیز از فریدون مشیری، درد و رنج بشریت به تصویر کشیده شده است